- Λεπτομέρειες
ΤΟ ΤΥΠΩΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΡΟΥΣΤΙΑΝΗΣ
Γράφει ο Γιάννης Κουτσοκώστας
Ακριβώς απέναντι από τη βόρεια πλευρά του Ναού του Αγίου Αθανασίου και συγκεκριμένα στην τοποθεσία Βράχος κοντά στην Αετοφωλιά βρίσκεται ο ιερός αυτός τόπος, το τύπωμα της Παναγίας όπως χαρακτηριστικά σήμερα λέγεται. Για την κυριολεξία όχι μόνο στις λέξεις αλλά και στο περιεχόμενο η ονομασία της ανωτέρω τοποθεσίας πρέπει να είναι το Τύπωμα της εικόνας της Παναγίας. Όμως χάριν συντομίας επεκράτησε η πρώτη.
Το Τύπωμα της Παναγίας είναι μια σχεδόν επίπεδη κοιλότητα σε κατακόρυφο βράχο με σχήμα ορθογωνίου. Η άνω βάση είναι αλλοιωμένη κα δίνει την αίσθηση του Βυζαντινού τόξου. Όλη η κοιλότητα μοιάζει σαν ένα εκμαγείο, καλούπι, μήτρα, Ιεράς εικόνας.Σε μικρή απόσταση από τις δυο κάθετες πλευρές της ορθογωνίου κοιλότητας ορθώνονται δυο κατακόρυφες πέτρινες προεξοχές προστατεύοντας το Τύπωμα. Από την κάτω βάση της ανωτέρω κοιλότητας αρχίζει ένα επικλινές πλάτωμα πλακοστρωμένο από τις ίδιες τις πέτρες του βράχου. Αντικρίζοντας από κοντά την κοιλότητα αυτή ο νους σου σε οδηγεί στη μοναδική σκέψη ότι ο τόπος αυτός δεν είναι ένα απλό φυσικό φαινόμενο, ένας συνηθισμένος τόπος, αλλά τόπος θείας Παρουσίας, τόπος αποκάλυψης.
Σύμφωνα με την παράδοση των πατέρων μας σ’ αυτό το χώρο βρέθηκε η Ιερή εικόνα της Γεννήσεως της Θεοτόκου με θεία έμπνευση από μοναχούς ή ποιμένες αιγοπροβάτων της περιοχής.Χρονολογικά η ανεύρεση της ανωτέρω εικόνας συμπίπτει με την ίδρυση του Μοναστηριού της Ρούστιανης (τέλος 15ου μ.Χ, αρχές 16ου μ.Χ αιώνα). Οι κάτοικοι της περιοχής που ήσαν υπόδουλοι Έλληνες θεώρησαν το γεγονός αυτό ως σημείο εύνοιας και σκέπης της Παναγίας στα δεινά τους, πείστηκαν ότι στη μεγάλη αυτή δοκιμασία ο Θεός είναι μαζί τους και αποφάσισαν μαζί με τους μοναχούς να κτίσουν ναό αφιερωμένο στη Γέννηση της Θεοτόκου.Όσον αφορά την εικόνα της Γεννήσεως της Θεοτόκου που βρέθηκε στο Τύπωμα δεν έχουμε συγκεκριμένες πληροφορίες για την τύχη της. Είναι βέβαιο ότι αποτέλεσε και αποτελεί ακόμη και σήμερα το σπουδαιότερο προσκύνημα των Πιστών.Επειδή το Μοναστήρι της Ρούστιανης πολλές φορές από τα τουρκικά στρατεύματα έπαθε πολλές καταστροφές και λεηλασίες , ενδέχεται η Ιερή εικόνα της Γεννήσεως της Θεοτόκου να καταστράφηκε ή να εξαφανίστηκε θαυματουργικά. Η σημερινή εικόνα που βρίσκεται στο ναό φαίνεται ότι είναι μεταγενέστερη.
Μπορεί η εικόνα να μην υπάρχει, όμως έμεινε το Μοναστήρι αφιερωμένο στη Χάρη της Παναγίας στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας. Έγινε το στήριγμα των κατοίκων της περιοχής, ήταν η αποκάλυψη της ίδιας της Παναγίας στην κατάλληλη στιγμή.Αξίζει να τονιστεί ότι και το Μοναστήρι αυτό σ’ αυτά τα δύσκολα χρόνια κράτησε άσβεστο στις ψυχές των Ελλήνων το καντήλι της πίστης προς το Θεό και της αγάπης προς την πατρίδα. Σ’ αυτά τα μεγάλα ιδανικά στηρίχτηκε η εθνική μας επιβίωση για την οποία σήμερα νοιώθουμε υπερηφάνεια.Το Τύπωμα της Παναγίας εξακολουθεί να προβάλλεται ενώπιόν μας. Μπορούμε να το δούμε με τα μάτια του σώματός μας, να το εξερευνήσουμε, να το περιγράψουμε, να καταγράψουμε τις λεπτομέρειες, να δώσουμε μια γεωλογική ερμηνεία και τελικά να το απαθανατίσουμε φωτογραφίζοντάς το. Δεν είναι μόνο ορατό, αλλά και νοητό, αρκεί να το προσεγγίσουμε με πίστη. Αν το θείο φώς καταυγάσει την ψυχή μας, θα δούμε το μεγάλο θησαυρό που έχουμε μπροστά μας. Τότε θα καταλάβουμε ότι ο Θεός έντυσε τον τόπο αυτό με ξεχωριστή χάρη, τον έκανε θρόνο για την Ιερή εικόνα της Γεννήσεως της Θεοτόκου.
Έγινε: «…Όρος του Θεού, όρος πίον, όρος τετυρωμένον…». Δηλ. το όρος του Θεού είναι παχύ και εύφορο, παρέχει ευλογίες αφθόνως, είναι όρος πηκτό και ασαλεύτως θεμελιωμένο ως ο πηγμένος τυρός, είναι όρος παχύ. (ψαλ. ξδ’, 16) ψαλ, 64, στιχ.16.Όλα τα ανωτέρω θα μπορούσαν εύκολα να θεωρηθούν ως νοσηρή φαντασιοπληξία ή επιλεκτική θρησκοληψία, αν οι μαρτυρίες πολλών συγχωριανών δεν επιβεβαίωναν το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο χώρο για αρκετό καιρό και σε ακανόνιστα χρονικά διαστήματα έβλεπαν κατά τις νυχτερινές ώρες ένα φώς. Η μαρτυρία αυτή προέρχεται από κοιμηθέντες μεταξύ των οποίων είναι και ο πατέρας μου και από ζώντες όπως ο Παπαγιώργης (Γεώργιος Ι. Δερνίκας), οι Σαξωναίοι (Κων/νος και Ελένη Χριστοπούλου) καθώς και η κόρη του Παπασταύρου (Δήμητρα Στ. Αντωνίου-Δερνίκα) και η Ελένη σύζυγος Παναγιώτου Δερνίκα.
Ιδιαίτερα στα μέσα της δεκαετίας του 1950 το φως αυτό είχε γίνει αντικείμενο πολλών συζητήσεων. Πολλοί το απέδιδαν σε φαντάσματα ή σε προβολείς αυτοκινήτου που το φώς τους έφτανε μέχρι τον βράχο.Φαίνεται καθαρά ότι η ολιγοπιστία μας και η αμαρτωλότητά μας μας κατέστησε αναξίους να ανταποκριθούμε στο Θεϊκό αυτό κάλεσμα με αποτέλεσμα να αποσυρθεί η χάρη του Θεού και να σταματήσουν τα θεία μηνύματα.Όπου και να ψάξουμε, όπου και να σκάψουμε θα βρούμε και κάτι από την αγιασμένη ιστορία και παράδοσή μας.Υποχρέωσή μας είναι στον Ιερό αυτό χώρο, το Τύπωμα της Παναγίας, να τοποθετήσουμε έστω και τώρα ένα καντηλάκι ανταποδίδοντας τον οφειλόμενο σεβασμό στο Πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου και εκφράζοντας την Πίστη μας και ευγνωμοσύνη μας στον Πανοικτήρμονα, Κύριο και Θεό μας για τις μεγάλες Του προς εμάς δωρεές.
Επιτέλεση Ιερού καθήκοντος
Με αδικαιολόγητη μακροχρόνια καθυστέρηση πραγματοποιήθηκε μια ηθική υποχρέωση, ένα επιβεβλημένο ιερό καθήκον, ένα τάμα για μερικούς με την εγκατάσταση εικονοστασίου με ηλεκτρικό φανό στο Τύπωμα της Παναγίας.Στις 3 Σεπτεμβρίου 2014 ο Πρόεδρος του θρησκευτικού Συλλόγου « Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΡΟΥΣΤΙΑΝΗΣ» Χαράλαμπος Αντωνίου μαζί με τον Χρίστο Ζαμπίθα και τον Ιωάννη Κ. Κουτσοκώστα παρέλαβαν από το σπίτι του Παπαγιώργη Δερνίκα το σιδερένιο εικονοστάσιο με τον ηλεκτρικό φανό τα οποία ήταν προσφορά του Αποστόλου Ι. Δερνίκα και αφού ανέβηκαν με δυσκολία τα μονοπάτια έφτασαν στο Τύπωμα της Παναγίας όπου και τα εγκατέστησαν.Η εγκατάσταση του εικονοστασίου προκάλεσε σε όλους μας ικανοποίηση και ψυχική αγαλλίαση. Ιδιαίτερη εντύπωση έκαναν τα εξομολογητικά λόγια του Παπαγιώργη: «Θα το είχα βάρος στην ψυχή μου, αν δε βάζαμε ένα καντήλι στο Τύπωμα της Παναγίας»Η ηθική μας υποχρέωση δε σταματά σ’ αυτή την εγκατάσταση του εικονοστασίου στο Τύπωμα της Παναγίας. Ας αποτελέσει απαρχή άλλων ακόμη ενεργειών για την αξιοποίηση και ανάδειξη του Ιερού αυτού χώρου.
Είθε η σκέπη της Παναγίας να είναι πάντα μαζί μας!
.
